Bir maddenin katı halden gaz haline geçmesine “süblimleşme” denir. Süblimleşme, katı bir maddenin ısı alarak gaz hâline geçmesidir. Süblimleşme, sıvı hâlini atlayarak gerçekleşir.
Süblimleşme, sıcaklık, basınç ve maddenin türü gibi faktörlerden etkilenir. Sıcaklık arttıkça, süblimleşme hızı artar. Basınç arttıkça, süblimleşme hızı azalır. Maddenin türüne göre, bazı maddeler diğerlerine göre daha kolay süblimleşir.
Süblimleşme, günlük hayatımızda birçok alanda karşımıza çıkar. Örneğin, kuru buzun eriyerek gaz hâline geçmesi, kuru buzun süblimleşmesine örnektir. Süblimleşme, çamaşırların kurutulması, naftalin kokusunun yayılması ve bazı ilaçların hazırlanması gibi birçok olayın gerçekleşmesinde rol oynar.
Süblimleşmenin tersi işlemi, “kırağılaşma” olarak adlandırılır. Kırağılaşma, gaz hâlindeki bir maddenin dışarıya ısı vererek katı hâline geçmesidir. Kırağılaşma, süblimleşmenin tersine, gaz hâlindeki maddenin bulunduğu ortamda gerçekleşir.
Süblimleşmeye örnekler:
Kuru buzun erimesi
Naftalinin oda sıcaklığında gaz hâline geçmesi
Bazı ilaçların hazırlanması
Kırağılaşmaya örnekler:
Soğuk bir günde camların üzerinde oluşan buz tabakası
Soğuk bir ortamda nefesimizin dışarıda yoğunlaşması
Bazı meyvelerin ve sebzelerin donması
Bir maddenin katı halden gaz haline geçmesine süblimleşme denir. Süblimleşme sırasında madde, sıvı hale geçmeden doğrudan katı halden gaz hale geçer.