Süblimleşme, katı bir maddenin ısı alarak gaz hâline geçmesidir. Süblimleşme, sıvı hâlini atlayarak gerçekleşir.
Süblimleşme olayı, maddenin moleküllerinin kinetik enerjilerinin artmasıyla gerçekleşir. Maddenin molekülleri, sıcaklık arttıkça daha fazla ısı alır ve kinetik enerjileri artar. Bu kinetik enerji artışı, moleküllerin sıvı hâlden gaz hâline geçmesine neden olur.
Süblimleşme olayı, sıcaklık, basınç ve maddenin türü gibi faktörlerden etkilenir. Sıcaklık arttıkça, süblimleşme hızı artar. Basınç arttıkça, süblimleşme hızı azalır. Maddenin türüne göre, bazı maddeler diğerlerine göre daha kolay süblimleşir.
Süblimleşme, günlük hayatımızda birçok alanda karşımıza çıkar. Örneğin, kuru buzun eriyerek gaz hâline geçmesi, kuru buzun süblimleşmesine örnektir. Süblimleşme, çamaşırların kurutulması, naftalin kokusunun yayılması ve bazı ilaçların hazırlanması gibi birçok olayın gerçekleşmesinde rol oynar.
Süblimleşme olayının gerçekleşmesi için gereken koşullar şunlardır:
-Maddenin katı hâlde olması
-Maddenin sıcaklığının, maddenin süblimleşme sıcaklığının üstünde olması
-Maddenin basıncının, maddenin süblimleşme basıncının altında olması
Süblimleşme olayının gerçekleşmesi için gereken koşullar sağlandığında, süblimleşme olayı gerçekleşir. Süblimleşme olayı, sıvı hâlini atlayarak gerçekleştiği için, süblimleşme olayında, maddenin hacmi değişmez.
Süblimleşme olayının tersi işlemi, kırağılaşmadır. Kırağılaşma, gaz hâlindeki bir maddenin dışarıya ısı vererek katı hâline geçmesidir. Kırağılaşma, süblimleşmenin tersine, gaz hâlindeki maddenin bulunduğu ortamda gerçekleşir.
Süblimleşme, bir maddenin katı halden doğrudan gaz hâline geçmesi işlemidir. Bu işlem sırasında, madde, normal koşullarda katı halde bulunsa bile, doğrudan gaz hâline geçer ve katı haldeki moleküller arasındaki bağlar kopar. Süblimleşme genellikle maddenin buhar basıncının katı fazın buhar basıncını aştığı koşullarda gerçekleşir.
Süblimleşme, genellikle maddenin ısısı ve çevresel koşullarla ilgilidir. Örneğin, katı karbondioksit (buzlu karbonat) atmosfer basıncının altında doğrudan gaz hâline geçer. Bu nedenle, buzu karbondioksit buzu olarak bilinen bu maddeyi gözlemleyebiliriz.
Süblimleşme, bir maddeyi katı halden gaz hâline dönüştürürken sıvı fazı atlayarak gerçekleşir. Bu nedenle, süblimleşme, maddenin katı halden gaz hâline geçmesini sağlar, ancak sıvı hâl ara aşamada bulunmaz. Bu süreç, maddenin termal enerjisini artırarak katı halden gaz hâline geçmesine yol açar.