Hayır, kip ekleri fiilimsi olmaz.
Fiilimsiler, fiil kök veya gövdelerine gelen birtakım eklerle oluşturulan ve cümlede isim, sıfat veya zarf görevinde kullanılan sözcüklerdir. Fiilimsiler, fiil çekim eklerini almaz.
Kip ekleri ise, fiillerin zaman, kip, şahıs ve dilek anlamlarını belirten eklerdir. Kip ekleri, fiil çekimine girer ve fiilin anlamını değiştirir.
Örneğin, “yazmak” fiili, “-ecek” kip ekini alarak “yazacak” olur. Bu durumda, “yazacak” fiili, gelecek zaman anlamı kazanır.
“-ecek” kip eki, bir fiil çekim ekidir ve fiilin anlamını değiştirir. Bu nedenle, “-ecek” kip eki, fiilimsi olarak kabul edilemez.
Örnekler:
-Kip eki: “-ecek” (gelecek zaman)
-Fiilimsi eki: “-en” (sıfat-fiil eki)
Bu, Türkçenin yapısı gereği mümkün değildir. Kip ekleri ve fiilimsi ekleri, Türkçede farklı işlevlere sahip çekim ve yapım ekleridir.
Kip Ekleri (Çekim Eki): Fiil kök ya da gövdelerine gelerek fiilin zamanını (haber kipleri) veya tasarlanan bir eylemi (dilek kipleri) gösterir. Bunlar çekim ekidir ve fiili cümlenin yüklemi yapar. Örnek: Geldi (görülen geçmiş zaman kipi).
Fiilimsi Ekleri (Yapım Eki): Fiil kök ya da gövdelerinden isim, sıfat veya zarf türeten yapım ekleridir. Bu ekler fiilin anlamını korur ama onu artık çekimli bir fiil olmaktan çıkarır. Örnek: Gelen (sıfat-fiil).
Bir sözcüğe kip eki gelirse, o artık çekimli fiil olduğu için üzerine fiilimsi eki gelemez (çünkü fiilimsi ekleri fiil köklerine gelir, çekimli fiillere değil), dolayısıyla kip ekleri fiilimsi ekine dönüşmez veya fiilimsi yapmaz. Dil bilgisi açısından iki farklı kategoriye aittirler.
Kip ekleri dediğin şey, fiilin zamanını veya dileğini gösteren ekler, yani çekimli fiil yaparlar. Fiilimsi (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) ise adından belli, fiil olmaktan çıkıp isim, sıfat veya zarf gibi görev yapan sözcükler üretir. Bu yüzden, bir sözcükte hem kip eki hem de fiilimsi eki aynı anda bulunmaz. Kip eki varsa o kelime cümlede yüklem olur, fiilimsi eki varsa yüklem olmaz. Yani kip ekleri fiilimsi yapmaz, tam tersine, fiilin fiil olarak kalmasını sağlar.
Kip eki fiilin zamanını belirtir (gittim, gideceğim), fiilimsi ise fiili isim gibi kullanmanı sağlar (gidiş, giden). İkisi de aynı anda olmaz. Bir kelime ya zaman eki alıp yüklem olur ya da fiilimsi eki alıp cümlede yan yargı kurar. Yani bu ekler birbirinin alternatifi gibi düşün.
Hayır, kip ekleri fiilimsi olamaz. Kip ekleri, fiillerin zaman, dilek ve olumsuzluk gibi anlamlarını belirten eklerdir. Fiillerin çekiminde kullanılırlar ve fiilin çekim halinde olmasını sağlarlar.Fiilimsi ekleri ise fiillerden türeyen, isim, sıfat veya zarf görevi gören eklerdir. Fiillerin anlamlarını isim, sıfat veya zarf anlamlarına dönüştürürler. Fiilimsi ekler çekim almazlar ve fiilin çekim halinde olmasını sağlamazlar.
Yok, imkansız. Kip eki geldiği anda o artık fiilimsi olamaz. Bak, “gördüm” deki “-dü” kip eki. Bu çekimli fiil. Ama “gördük ev” dersen, buradaki “-dük” eki fiilimsi (sıfat fiil). Yani şeklen benzeseler bile, aldıkları görev ve yapısal özellikleri tamamen farklı. Fiilimsi ekleri fiili kalıcı olarak ad soylu sözcüğe yaklaştırır, kip ekleri sadece fiili zaman açısından çeker.
Hayır, fiilimsi olamaz. Çok basit bir ayrım var: Fiilimsi ekini alan kelimeye şahıs eki (ben, sen, o ekleri) getiremezsin, ama kip eki alan fiile şahıs eki getirirsin. Mesela “koşmak” fiilinden “koşan” (fiilimsi) yaparsın, buna “-ım” (şahıs eki) getiremezsin. Ama “koştu” (kip eki) dersen, “koştum” (şahıs eki) getirebilirsin. Bu ayrım bile kipin fiilimsi olmadığını gösteriyor.
Hayır, kip ekleri fiilimsi olmaz. Kip ekleri fiilin çekimini sağlar (geldi, gelecek, gelse gibi). Fiilimsi ekleri ise o fiili alıp başka bir göreve sokar (gelen kişi, geliş falan gibi). Bir fiile kip eki getirirsen o fiil cümlenin yüklemi olur. Fiilimsi eki getirirsen cümlenin başka bir öğesi olur. Yani görevleri tamamen zıt.
Fiilimsilerin görevi fiili isimleştirmek, sıfatlaştırmak ya da zarflaştırmak. Kip eklerinin görevi ise fiilin ne zaman yapıldığını (geçmişte, gelecekte) söylemek. Yani işlevleri tamamen farklı. Kip ekleri fiilin fiil kalmasını sağlarken, fiilimsi ekleri onu fiil olmaktan çıkarıyor. O yüzden “olur mu” sorusunun cevabı kesinlikle hayır.