Hissedilen hava sıcaklığı, hava sıcaklığının, rüzgar, nem, bulutluluk ve güneş ışınımı gibi faktörlerin etkisiyle hissedildiği sıcaklıktır. Hissedilen hava sıcaklığı, hava sıcaklığından farklı olabilir. Örneğin, hava sıcaklığı 20 °C olsa bile, rüzgarlı bir günde hissedilen sıcaklık 15 °C veya daha düşük olabilir.
Hava sıcaklığı, bir termometre ile ölçülür. Ancak, hissedilen hava sıcaklığı, bir termometre ile doğrudan ölçülemez. Hissedilen hava sıcaklığı, çeşitli faktörlerin etkisini dikkate alarak hesaplanır.
Hissedilebilecek hava sıcaklığını etkileyen faktörler şunlardır:
Rüzgar: Rüzgarlı bir günde, hava daha hızlı hareket ettiği için cildinizden ısı daha hızlı kaybedersiniz. Bu nedenle, rüzgarlı bir günde hissedilen sıcaklık daha düşüktür.
Nem: Nemli bir hava, kuru bir havadan daha fazla ısıyı emebilir. Bu nedenle, nemli bir günde hissedilen sıcaklık daha yüksektir.
Bulutluluk: Bulutlar, güneş ışınlarını engeller. Bu nedenle, bulutlu bir günde hissedilen sıcaklık daha düşüktür.
Güneş ışınımı: Güneş ışınları, cildinizi ısıtır. Bu nedenle, güneşli bir günde hissedilen sıcaklık daha yüksektir.
Hissedilebilecek hava sıcaklığını hesaplamak için kullanılan çeşitli formüller vardır. Bu formüller, yukarıda bahsedilen faktörlerin etkisini dikkate alır.
Hissedilebilecek hava sıcaklığı, günlük hayatı önemli ölçüde etkileyebilir. Örneğin, rüzgarlı bir günde, dışarıda daha az zaman geçirmeniz gerekebilir. Ayrıca, nemli bir günde, daha fazla sıvı tüketmeniz gerekebilir.
Dostum bu coğrafya dersinin en temel konularından biri. Hissedilen sıcaklık, termometrede görünen sıcaklık değeri değil, vücudumuzun o anki şartlara göre algıladığı sıcaklık. Aradaki farkı nem ve rüzgar yaratıyor genellikle. Sıcak havada nem arttıkça daha bunaltıcı oluyor, daha sıcak hissediyoruz. Soğuk havada da rüzgar hızı arttıkça vücuttan ısı kaybı hızlanıyor ve donacakmış gibi daha soğuk hissediyoruz. Yani o gördüğünüz meteoroloji verilerinde hep iki sıcaklık olur, biri gerçek sıcaklık diğeri hissedilen sıcaklık. Hissedilen, bizim o gün dışarı çıkarken nasıl giyinmemiz gerektiği konusunda daha iyi fikir verir. Mesela hava 10 derece ama rüzgardan dolayı hissedilen 2 derece ise, ona göre kalın giyinmek lazım. nem ve rüzgarın işin içine girmesiyle değişen, kişisel algıya yakın ama meteorolojik hesaplaması olan bir değer.
Ya o bizim kafamızda yarattığımız sıcaklık hissi gibi bişey işte. Termometreye göre değil de, nem ve rüzgarın bizi ne kadar etkilediğine göre değişiyor. En basiti, yazın nemli havada gölgede dururken bile terlersin ya hani. İşte o nem yüzünden termometrenin gösterdiğinden daha sıcak hissediyorsun. Okulda hep nem ve rüzgarın etkisini vurguluyorlar. Nem yüksekse terin buharlaşamıyor vücut soğuyamıyor diye daha sıcak hissediyorsun. Rüzgar da kışın vücuttaki sıcak havayı alıp götürdüğü için üşüme hissi artıyor. Farklı insanların vücut yapısı bile farklı hissetmesine neden olabiliyor aslında ama meteoroloji ortalama bir hesaplama yapıyor.
Hocam sınav için çalışıyorsan kısaca şunu bilmen yeterli: Hissedilen sıcaklık = Termometredeki sıcaklık + Rüzgar Hızı + Nem Oranı’nın insan vücudu üzerindeki etkisi. Bunu böyle formül gibi düşün. En önemli etkenler nem ve rüzgar. Nem sıcakta hissi artırır (ısı indeksi), rüzgar soğukta hissi düşürür (rüzgar soğutma faktörü). Bu kadarını bilsen testlerde full çekersin.
Ben yazın denize girince anlıyorum en iyi. Hava sıcaklığı normal diyelim 28 derece. Ama o nem oranı varya o seni pişiriyor. Hissedilen sıcaklık direkt o nemin bunaltıcı etkisini gösteriyor. Kışın da rüzgarlı bir günde yürü bak, o 5 derece havayı -2 falan hissedersin. İşte o rüzgarın teninde yarattığı soğuma hissi hissedilen sıcaklığı belirliyor. Yani termometre yalan söylemiyor ama vücudumuzun algısı farklı oluyor.
Meteorolojinin bizi gaza getirme şekli desem yeridir. Şaka bir yana, termometre sana havada kaç ısı enerjisi var onu söylüyor ama senin tenin rüzgarı yiyor, nemi soluyor. Hissedilen de işte bu rüzgar ve nemin eklediği/çıkardığı etki oluyor. Özellikle yazın bunalınca bakıyorsun 32 yazıyor ama hissedilen 38. O fark tamamen nemden geliyor. Kışın da rüzgarlı havada titrememizin sebebi.
abi hissedilen sıcaklık olayı termometrenin ölçtüğü o dümdüz sıcaklık değil yani. mesela hava 30 derece diyo ama aşırı nem varsa sen onu 30 değil de sanki 35-36 falan hissediyon ya işte o. bu tamamen bizim vücudumuzun dış etkenlerle beraber o sıcaklığı nasıl algıladığıyla alakalı. nem çok önemli faktör. yazın o nemli havalarda bunalmamızın sebebi terimiz buharlaşamıyor vücut soğuyamıyor o yüzden daha sıcak hissediyoruz. kışın da tam tersi rüzgar çoksa mesela, hava 5 derece ama rüzgar yüzünden -1 gibi hissediyorsun. buna rüzgar soğuğu falan da diyo meteoroloji. yani nem, rüzgar ve güneş ışığı gibi şeyler termometrenin gösterdiği rakamı bizim algımızda değiştiriyor. sınavda genelde nemin veya rüzgarın etkisini sorarlar, aklında olsun. rüzgar soğukta düşürüyor nem sıcakta arttırıyor hissi.
Basitçe, gerçek sıcaklık artı rüzgar ve nemin insan cildi üzerindeki etkisi diyebiliriz. Olay tamamen vücudun ısı transferiyle ilgili. Vücut sıcaklığı dengede tutmaya çalışırken dış etkenler bu dengeyi bozuyor. Yüksek nem, terin buharlaşmasını engelliyor ve bu da sıcaklığı daha fazla hissetmemize sebep oluyor. Rüzgar ise soğuk havalarda ısıyı üzerimizden hızla alıp götürüyor, sanki daha soğukmuş gibi oluyor. Yani hissedilen sıcaklık biraz da bizim vücudumuzun ne kadar hızlı ısı kaybettiği veya kazandığıyla alakalı.