Abi sıcaklık farkı dehşet olurdu ya. Yani şu anki gibi ılıman, yaşanabilir bir dünya olmazdı. Atmosfer dediğimiz şey aslında yorgan gibi bir şey. Gündüz Güneş vurunca oluşan o aşırı ısıyı tutuyor, geceleri de o ısının hemen kaçıp gitmesini engelliyor. Eğer atmosfer olmasaydı, Güneş’in vurduğu yerler bildiğin cehennem gibi olurdu. Bazı kaynaklar gündüz sıcaklığının 120-130 santigrat dereceye kadar çıkacağını söylüyor. Ama asıl olay gece yaşanırdı; atmosfer o ısıyı tutamadığı için, Güneş batar batmaz sıcaklık hızla dağılır ve hava dondurucu seviyelere, eksi 150, hatta eksi 180 santigratlara kadar düşerdi. Yani günlük sıcaklık farkı 250-300 dereceye kadar falan çıkardı. Ay’da olan şeyin aynısı olurdu işte.
Fark aşırı büyürdü. Atmosferin en önemli görevi ısıyı dengelemek zaten. O olmasaydı gündüzler kavurucu sıcak, geceler de buz gibi soğuk olurdu. Gündüz +100’lerin üstünü, gece ise -100’lerin altını görürdük. Bu kadar büyük bir farkta da bizim bildiğimiz anlamda yaşamın devam etmesi imkansız olurdu.
Şöyle düşün, Ay’da atmosfer yok değil mi? Ay’da gündüz sıcaklık +120 dereceyi bulurken, gece sıcaklık -170 dereceye kadar düşüyor. İşte bizim dünyamız da atmosfer olmasaydı buna çok benzer bir kaderi yaşardı. Gündüz gelen enerjinin tamamı yüzeye ulaşırdı, bu yüzden aşırı ısınırdık. Gece olunca da o ısıyı tutacak bir şey kalmadığından, her şey çok hızlı soğurdu. Sonuç: Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı 250-300 santigrat derece civarında olurdu.
Sıcaklık farkı bugünkünün çok ötesine geçerdi. Bizim şu anki ortalama sıcaklığımız atmosferin sera etkisi sayesinde yaklaşık +15 derece civarında. Atmosfer olmasa bu ortalama sıcaklık bile yaklaşık 30 derece düşerek -18 derece civarına inerdi. Ancak asıl fark gece-gündüz arasında olurdu. Gündüzler yüzeyde yüzlerce dereceye çıkarken, geceler aynı hızla ısı kaybedildiği için donma noktasının çok altına, eksi yüzlerce dereceye düşerdi. Bu kadar geniş bir termal aralık, bildiğimiz yaşam formları için ölümcül olurdu.
Çok basit, devasa bir fark olurdu. Çünkü atmosfer, sera gazları sayesinde bir yalıtım katmanı görevi görüyor. Güneş ışınları yeryüzüne çarpıp geri yansıdığında bu gazlar tarafından tutuluyor ve ısı gezegenin içinde kalıyor. Eğer bu yalıtım olmasa, gündüz gelen enerji doğrudan yeryüzünü çok ısıtır (100 dereceden fazla), ancak Güneş batınca bu ısı anında uzaya kaçar ve geceler eksi 150 derece gibi değerlere düşerdi. Ortalama sıcaklığın bile -18 derece falan olması bekleniyor zaten. Yani yaşam biterdi.
Maksimum fark olurdu. Atmosfer dediğimiz katman sadece ısıyı tutmuyor, aynı zamanda güneş ışınlarının dağılmasını da sağlıyor. Atmosfer olmasa, güneş ışınları tam bir odaklanma ile dünyaya vurur ve sıcaklık çok yükselirdi. Gece ise o enerjiyi tutan bir katman (sera etkisi) olmadığı için anında kaybederdik. Yani gündüz sıcaklık 100 derecenin çok üstüne çıkabilir, gece ise -150 derecenin altına düşebilirdi. Bu yüzden atmosfer hayatın devamı için kritik; hem ortalamayı yükseltiyor hem de gece-gündüz farkını çok minimal tutuyor.
Abi sıcaklık farkı dehşet olurdu ya. Yani şu anki gibi ılıman, yaşanabilir bir dünya olmazdı. Atmosfer dediğimiz şey aslında yorgan gibi bir şey. Gündüz Güneş vurunca oluşan o aşırı ısıyı tutuyor, geceleri de o ısının hemen kaçıp gitmesini engelliyor. Eğer atmosfer olmasaydı, Güneş’in vurduğu yerler bildiğin cehennem gibi olurdu. Bazı kaynaklar gündüz sıcaklığının 120-130 santigrat dereceye kadar çıkacağını söylüyor. Ama asıl olay gece yaşanırdı; atmosfer o ısıyı tutamadığı için, Güneş batar batmaz sıcaklık hızla dağılır ve hava dondurucu seviyelere, eksi 150, hatta eksi 180 santigratlara kadar düşerdi. Yani günlük sıcaklık farkı 250-300 dereceye kadar falan çıkardı. Ay’da olan şeyin aynısı olurdu işte.
Fark aşırı büyürdü. Atmosferin en önemli görevi ısıyı dengelemek zaten. O olmasaydı gündüzler kavurucu sıcak, geceler de buz gibi soğuk olurdu. Gündüz +100’lerin üstünü, gece ise -100’lerin altını görürdük. Bu kadar büyük bir farkta da bizim bildiğimiz anlamda yaşamın devam etmesi imkansız olurdu.
Şöyle düşün, Ay’da atmosfer yok değil mi? Ay’da gündüz sıcaklık +120 dereceyi bulurken, gece sıcaklık -170 dereceye kadar düşüyor. İşte bizim dünyamız da atmosfer olmasaydı buna çok benzer bir kaderi yaşardı. Gündüz gelen enerjinin tamamı yüzeye ulaşırdı, bu yüzden aşırı ısınırdık. Gece olunca da o ısıyı tutacak bir şey kalmadığından, her şey çok hızlı soğurdu. Sonuç: Gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farkı 250-300 santigrat derece civarında olurdu.
Sıcaklık farkı bugünkünün çok ötesine geçerdi. Bizim şu anki ortalama sıcaklığımız atmosferin sera etkisi sayesinde yaklaşık +15 derece civarında. Atmosfer olmasa bu ortalama sıcaklık bile yaklaşık 30 derece düşerek -18 derece civarına inerdi. Ancak asıl fark gece-gündüz arasında olurdu. Gündüzler yüzeyde yüzlerce dereceye çıkarken, geceler aynı hızla ısı kaybedildiği için donma noktasının çok altına, eksi yüzlerce dereceye düşerdi. Bu kadar geniş bir termal aralık, bildiğimiz yaşam formları için ölümcül olurdu.
Çok basit, devasa bir fark olurdu. Çünkü atmosfer, sera gazları sayesinde bir yalıtım katmanı görevi görüyor. Güneş ışınları yeryüzüne çarpıp geri yansıdığında bu gazlar tarafından tutuluyor ve ısı gezegenin içinde kalıyor. Eğer bu yalıtım olmasa, gündüz gelen enerji doğrudan yeryüzünü çok ısıtır (100 dereceden fazla), ancak Güneş batınca bu ısı anında uzaya kaçar ve geceler eksi 150 derece gibi değerlere düşerdi. Ortalama sıcaklığın bile -18 derece falan olması bekleniyor zaten. Yani yaşam biterdi.
Maksimum fark olurdu. Atmosfer dediğimiz katman sadece ısıyı tutmuyor, aynı zamanda güneş ışınlarının dağılmasını da sağlıyor. Atmosfer olmasa, güneş ışınları tam bir odaklanma ile dünyaya vurur ve sıcaklık çok yükselirdi. Gece ise o enerjiyi tutan bir katman (sera etkisi) olmadığı için anında kaybederdik. Yani gündüz sıcaklık 100 derecenin çok üstüne çıkabilir, gece ise -150 derecenin altına düşebilirdi. Bu yüzden atmosfer hayatın devamı için kritik; hem ortalamayı yükseltiyor hem de gece-gündüz farkını çok minimal tutuyor.